Ndërkohë që është rikthyer në Europë gripi i shpendëve dhe Shqipëria rrezikohet nga gripi i shpendëve, ekzistojnë fakte dhe info që duhet të dini për të. H5N8 është një nënlloj virusi që shkakton gripin e shpendëve, ndërkohë që lloji më i njohur është H5N1. Duke qenë se rezultati është i ngjashëm, le të analizojmë atë që dimë dhe që është bërë e njohur nga Organizata Botërore e Shëndetit.
H5N1 është një lloj virusi influent që shkakton një sëmundje të rëndë dhe shumë infektuese në rrugët e frymëmarrjes së zogjve, të quajtur avian influenza ose gripi i shpendëve. Raste të kësaj sëmundjeje tek njerëzit ndodhin ndonjëherë, por është e vështirë që të transmetosh infeksionin nga një njeri tek një tjetër. Kur njerëzit infektohen, mundësia e vdekshmërisë është më e lartë se gjysma, me 60%.
Pothuajse të gjithë rastet e infeksionit me H5N1 tek njerëzit janë shkaktuar nga kontakti i afërt me zogj të infektuar, të gjallë apo të vdekur, ose nga një mjedis i kontaminuar me H5N1. Virusi nuk i infekton dot lehtësisht njerëzit dhe nuk ka prova se sëmundja mund të përhapet tek njerëzit nga ushqimi i përgatitur në mënyrë të duhur dhe i gatuar me kujdes.
Megjithatë ekziston shumë shqetësim përreth këtij virusi pasi sëmundja që shkakton është shumë e rëndë tek njerëzit dhe ka propabilitet të lartë vdekshmërie. Nëse virusi H5N1 do të ndryshonte dhe do të bëhej lehtësisht i transmetueshëm nga personi në person dhe të mbante rrezikshmërinë aktuale, pasojat do të ishin shumë serioze për shëndetin publik.
Në çdo rast, duhet t’i njihni simptomat që të mos i merrni lehtësisht. Ndër simptomat e infeksionit H5N1 mund të përfshihen temperature (shpesh shumë e lartë, më e madhe se 38 gradë celsius), kolla, fyt i skuqur dhe dhimbje muskujsh. Shpeshherë simptomat e para mund të përfshijnë dhimbje në zonën abdominale, dhimbje në kraharor dhe diarre. Infeksioni mund të përparojë me shpejtësi duke u shndërruar në një sëmundje e rëndë në rrugët e frymëmarrjes (vështirësi në frymëmarrje, pneumoni dhe sindroma e stresimit akut respirator) si dhe ndryshime neurologjike (luhatje mendore apo kriza në kokë).
Është e rëndësishme të thuhet që është i sigurtë konsumimi i shpendëve dhe produkteve të tyre nëse përgatiten dhe gatuhen sic duhet. Kjo pasi virusi është i ndjeshëm ndaj nxehtësisë dhe temperaturat normale të përdorura për gatim (70 gradë celsius) do ta vrasin virusin. Por si masë mbrojtëse Organizata Botërore e shëndetit rekomandon që shpendët apo produktet e tyre duhet të përgatiten gjithmonë nëpërmjet praktikave të mira higjenike si dhe mishi i shpendëve duhet gatuar në mënyrën e duhur dhe me kujdes.
Megjithëse jo i shpeshtë tek njerëzit virusi është tejet i rrezikshëm, dhe ndërkohë që vaksina kandidate janë zhvilluar për të parandaluar infeksionin H5N1, nuk janë ende gati për t’u shpërndarë dhe për përdorim masiv.