Pas plot 6 shekujsh është zbërthyer më në fund kodi i pamfletit Voynich i konsideruar nga shumë studiues si një nga librat më misterioz në botë.Dokumenti, që daton në mesin e shekullit të 15-të, është shkruar në një gjuhë romane të zhdukur dhe përfaqëson një lloj enciklopedie të ilustruar nga murgeshat Dominikane për Mbretëreshën Mari të Trastámarës.

Studiuesi Gerard Cheshire, nga Universiteti Britanik i Bristol, zbuloi se dorëshkrimi paraqet një përmbledhje të mjeteve bimore, banjot terapeutike dhe leximet astrologjike në lidhje me cështjet e zemrës, mendjes dhe riprodhimit, duke u bazuar në besimet e asaj periudhe.

Gjithmonë një mister për historianët, linguistë dhe kriptografë, teksti ishte i vështirë edhe për Alan Turingin, matematikanin i cili dekriptoi kodin Enigma. Hulumtimi u botua në revistën Romance Studies. I ruajtur në Universitetin e Yale, dorëshkrimi ka marrë emrin e arkivistit polak Wilfrid Voynich i cili e bleu atë në vitin 1912, viti në të cilin vendi i tij i origjinës, Kalaja Aragonese e Ischia, u ble nga disa individë

.Dokumenti u tregua për publikun për herë të parë në vitin 1915 dhe që atëherë ilustrimet e saj intriguese dhe simbolet e panjohura kanë intriguar imagjinatën e studiuesve nga e gjithë bota.

Madje vlen të përmendet edhe përfshirja e FBI-së, e cila u përpoq ta deshifronte atë gjatë Luftës së Ftohtë, e bindur se ishte puna e propagandës komuniste.Dorëshkrimi përmban edhe një hartë shumë të bukur e cila tregon misionet e mrekullueshme të shpëtimit me anije, të drejtuara nga mbretëresha Maria.

Ata ishin në misionin për të shpëtuar të mbijetuarit nga vullkani në ishullin e Vullkanit në vitin 1444.

Sipas studiuesve ajo cka e bën të vecantë këtë document është edhe përdorimi i një gjuhe të zhdukur që i ka paraprirë gjuhëve moderne romane ku bën pjesë edhe gjuha italiane. Alfabeti i tij kombinon simbolet e njohura me  të tjera të pazakonta, përdor shkronja si shenjë pikësimi dhe është e mbushur me shkurtesa të fjalëve latine.

Gjatë viteve, studiuesit kanë besuar se njihnin karaktere antike turke, me rrënjë të mundshme të zhytura në gjuhën e kornizave (një gjuhë celtike e folur në kohët e lashta në Cornwall); të tjerët madje kanë hipotezuar origjinën në idenë e Aztecit të "nahuatl" ose në gjuhën manchuriane.