Sëmundja e artereve koronare ose sëmundja iskemike e zemrës është forma më e shpeshtë e sëmundjes kardiovaskulare.
Në shumicën e rasteve paraqitet si simptomë e dhimbjes në kraharor, që shpesh është e lokalizuar para eshtrës së kafazit të kraharorit dhe e cila vazhdon drejt supeve, dorës së majtë, kurrizit, qafës ose nofullës. Dhimbja më e shpeshtë është në formë të shtrëngimit,
por mund të jetë edhe sikurse djeg para eshtrës së kraharorit. Zakonisht simptomat paraqiten pas lodhjes, zgjatin disa minuta dhe qetësohen kur pacienti pushon.
Shpesherë dhimbja është e përcjellë edhe me frymëmarrje të shkurtë, Sipas dr. Snezhana Meshkoska Bongard, kardiolog në Spitalin e klinikës “Acibadem Sistina”, manifestimi i parë i sëmundjes koronare mund të jetë edhe infarkt i zemrës, që paraqitet si formë më serioze e sëmundjes, por mund të paraqitet si angjina pektoris, dobësi e zemrës dhe çrregullim në ritmin e zemrës.
Pacientët me rrezik
Sëmundja më shpesh paraqitet te pacientët të cilët kanë faktorë rreziku për sëmundje e arteries koronare. Këtu bien: presioni i lartë i gjakut, pirja e duhanit, sëmundja e sheqerit, mungesë e aktivitetit fizik, pesha e rritur trupore dhe trashësia, holesteroli i lartë në gjak, por mes tjerave edhe të ushqyerit e keq dhe konsumimi i alkoolit.
Si do ta kuptojmë nëse kemi sëmundje e arteries koronare?
Pasi që të bëhet kontrolli kardiologjik dhe shtrohet dyshimi për ekzistimin e sëmundjes së artereve koronare, bëhet elektrokardiogram. Gjatë kësaj shumë shpesh EKG mund të jetë normale, pasi që është bërë gjatë pushimi kur zakonisht pacienti nuk ka mundime. Prandaj nevojiten ekzaminime plotësuese të mundit. Teknikat më shpesh të përdorura për dëshmimin e ekzistimit të kësaj sëmundje janë:
1. Stres testi koronar: më shpesh përdoret Protokolli i Brusit në lentë të lëvizshme. Gjatë kësaj gjatë mundit ndiqen ndryshimet në EKG, paraqitja e dhimbjes, ndryshime në ritmin e zemrës, reagim i presionit të gjakut dhe vlerësohet kapaciteti funksional i pacientit gjatë lodhjes. Megjithatë, ky test është me saktësi të ulët, gjegjësisht mund të tregojë rezultatet të gabueshme negative, veçanërisht te gratë mbi moshën 50 vjeçare, të cilat kanë shpesh vështirësi atipike.
2. Testi i ardhshëm është stres eho-kardiografi, që realizohet me ilaçe të cilat e shpejtojnë zemrën. Por, për realizimin e kësaj teknike nevojitet që pacienti të ketë dukshmëri të mirë
të eho dhe përvojë e kardiologut për interpretim të mirë të rezultateve.
3. Teknika e tretë dhe e saktë invazive për diagnozë të iskemisë miokarde të zemrës paraqet scintigrafia miokarde perfuze.Scintigradia miokarde perfuze është procedurë diagnostike për diagnizë të sëmundjes iskemike të zemrës. Ky ekzaminim, që është i padhembshëm, e tregon funksionin e muskulit të zemrës gjatë pushimit dhe lodhjes. Gjatë kontrollit injektohet preparat radio-izotopik, i cili kalon nëpër enët e gjakut të zemrës deri te qelizat e zemrës. Kjo procedurë diagnostike është shumë e rëndësishme pasi që mundëson të bëhet zgjedhje e shpejtë dhe e saktë e mjekimit të pacientit. Ky test është i rëndësishëm për pacientët më të moshuar, dhe pacientët të cilët kanë probleme gjatë ecjes, si dhe gjatë sëmundjeve specifike (pacienti pulmologjik etj.). Në këtë mënyrë me këtë tip të testimit mund të përfshihen të gjithë grupet.
Përparësitë…
Përparësitë e scintigrafisë miokarde perfuze në krahasim me metodat tjera për diagnozë të SAK është se me këtë teknikë mund të vlerësohet ekzistimi i të ashtuquajturit pjesë viabile ose e gjallë e muskulit të zemrës, që në pamje duket i vdekur, që shumë mund të ndihmojë në zgjedhjen e mjekimit (bajpas të zemrës, stentim ose trajtim me ilaçe). Po ashtu, kjo teknikë mund të japë edhe informata për rrezikun na sëmundjet e padëshiruara të zërës.
Përdoret për…
· Diagnozë të sëmundjes së arteries koronare dhe anomalive tjera të kinetikës së muskulit të zemrës
· Identifikimi i lokalizimit dhe shkallës së sëmundjes te pacienti me histori të sëmundjeve kardiovaskulare
· Prognozë te pacientët të cilët janë me rrezik që të kenë miokard ose incident miokard në të ardhmen
· Vlerësimi i muskulit të gjallë të padëmtuar, dhe me qëllim të caktimit të tipit të evaskularizimit
· Vlerësimi pas intervenimit (bajpas ose stentim)
· Edhe kjo teknikë luan rol të rëndësishëm në startifikimin e rrezik benefitit nga procedura e parashikuar të mjekimit.
Megjithatë, më e rëndësishme prej të gjithave është të mos lejohet që të ndodh kjo sëmundje te enët e gjakut të zemrës përmes parandalimit të sëmundjes me anë të ushqimit të drejt, aktivitetit sportiv, mos pirjen e duhanit dhe mjekim të sëmundjes aktuale me rrezik, siç është presioni i ngritur i gjakut dhe sëmundja e sheqerit.